تحلیل تطبیقی جایگاه و کارکرد روایات سبب نزول در تفاسیر المنار و الفرقان

author

  • محمد مولوی استادیار گروه علوم قرآن و حدیث، دانشگاه بین‌المللی امام خمینی قزوین
Abstract:

در تفسیر برخی آیات، معنای آیه از ساخت زبانی و بافتی آن استخراج نمی‌شود، بلکه از معارف برون از متن دینی طلب می‌شود؛ لذا روایات و اخبار سبب نزول، از منابع خارجی مهم و جهت‌دهندهٔ کار مفسر در تعیین مراد خداوند است. در تفاسیر امروزی، از جمله المنار و الفرقان، نقش روایات سبب نزول کمتر شده است. این پژوهش با روش توصیفی‌‌تحلیلی، جایگاه و کارکرد روایات سبب نزول را در این دو تفسیر، به شکل تطبیقی کاویده است. یافته‌های پژوهش نشان می‌دهد به دلایلی همچون توجه به وحدت موضوعی سوره، عقل‌گرایی در فهم آیات، حجت‌نبودن گفتار صحابه و تابعان، اجتهاد آنان در روایات، نقل به معنا شدن روایات سبب نزول، ضعف سندی و متنی روایات، و ... رویکرد این تفاسیر به روایات سبب نزول، تقریباً منفی است. تبیین تأثیر این رویکرد در چگونگی و کیفیت نقل روایات سبب نزول و نیز کارکرد این روایات در  دو تفسیر مذکور، از دیگر مسائلی است که در این تحقیق بحث شده است.

Upgrade to premium to download articles

Sign up to access the full text

Already have an account?login

similar resources

بررسی تطبیقی روش‌شناسی فهم و نقد روایات در تفاسیر المنار و الفرقان

One of the sources of interpretation of the holy Quran is narration. Some interpreters suffice with reporting narrations while some others critique and analyze them. Al-Manar by Abdoh and Rashid Reza and Al-Furqan by Ayotollah Sadeqi Tehrani belong to the second group which critically look into the evidence and text of the narrations. The aim of this research is to have a comparative study of t...

full text

بررسی تطبیقی تفاسیر المنار و الفرقان در حوزه جایگاه احادیث در تبیین مبهمات قرآن

یکی از انواع علوم قرآنی، تعیین مبهمات آن است. منظور از مبهمات قرآن‏، افراد، مکانها، زمانها، اقوام و اشیایی است که در آیات قرآن به شکل مبهم از آنها سخن به میان آمده است و مصداق آنها به روشنی معیّن نیست. همچنین برخی جزئیات قصص قرآن و امور غیبی مانند حقیقت فرشتگان، ابلیس، جن و بهشت نیز از جمله مبهمات محسوب می‌شود. برخی مفسران برای تبیین آنها، به آنچه از متن قرآن ...

full text

بررسی تطبیقی تفاسیر المنار و الفرقان در حوزه جایگاه احادیث در تبیین مبهمات قرآن

یکی از انواع علوم قرآنی، تعیین مبهمات آن است. منظور از مبهمات قرآن‏، افراد، مکانها، زمانها، اقوام و اشیایی است که در آیات قرآن به شکل مبهم از آنها سخن به میان آمده است و مصداق آنها به روشنی معیّن نیست. همچنین برخی جزئیات قصص قرآن و امور غیبی مانند حقیقت فرشتگان، ابلیس، جن و بهشت نیز از جمله مبهمات محسوب می شود. برخی مفسران برای تبیین آنها، به آنچه از متن قرآن فهمیده می شود، اکتفا می کنند، گروهی ...

full text

جایگاه روایات سبب نزول، کارکردها و معیارهای نقد آنها در تفسیر اطیب البیان

یکی از علوم ضروری برای تفسیر قرآن، آگاهی به سبب نزول آیات است. مفسران و قرآن‌پژوهان نیز به سبب نزول و نقش‌آفرینی آن در فهم قرآن توجه داشته، و به اشکال گوناگون از آن بهره برده‌اند. روایات سبب نزول می‌تواند کارکردهای گوناگونی همچون تعیین معنای واژه، تعیین زمان نزول آیات و سور، تبیین آیات الاحکام، تبیین مبهمات و متشابهات، تبیین جزئیات مربوط قصص قرآن به‌ویژه آیات مربوط به حوادث زمان پیامبر (ص) داشت...

full text

بررسی تطبیقی آموزه فداء مسیحیّت در تفاسیر المنار و المیزان

آموزه «فداء» از جمله اعتقادات رسمی مسیحیان است که با گناه نخستین ارتباط تام دارد. نظریّه آنسلم مشهورترین تبیین از این نظریّه است. براساس این نظریّه، تمام انسان‌ها بر اثر گناهِ آدم، فاسد و گنهکار شدند. ازسویی، عدالت خدا اقتضا می‌کند مجازاتی در پی این گناه باشد و ازسوی ‌دیگر، لازمه رحمت خدا نجات انسان است؛ ازاین‌رو، عیسی‌مسیح به ‌عنوان خدای انسان‌گونه، به منظور کفّاره گناه آدم و نجات انسان به صلیب کشی...

full text

واکاوی روایات سبب نزول آیات 113 و 114 سوره توبه

شناخت اسباب نزول آیات قرآن تأثیر اساسی در فهم آن دارد. اما گاهی ذیل یک آیه چندین سبب ذکر می‌شود و محقق نمی‌داند به کدام یک باید اعتماد کرد. افزون بر آن، راه یافتن روایات ساختگی به روایات سبب نزول و ورود آن به ورطه نقل به معنا موجب شده است تا روایات، افزون بر آنکه استنباط فردی راوی باشد، نه گزارش یک شاهد بی‌طرف عینی، به دروغ و تحریف نیز مبتلا شود. از جمله آیاتی که مفسران برای آن اسباب متعدد ذکر ...

full text

My Resources

Save resource for easier access later

Save to my library Already added to my library

{@ msg_add @}


Journal title

volume 4  issue 7

pages  123- 143

publication date 2017-08-23

By following a journal you will be notified via email when a new issue of this journal is published.

Hosted on Doprax cloud platform doprax.com

copyright © 2015-2023